De opkomst van Web3 en de metaverse bezorgt de juridische wereld heel wat kopzorgen. Nieuwe concepten zoals digitale activa, virtuele valuta en tokenisatie doen juristen wereldwijd voor belangrijke uitdagingen staan. Dit is ook het geval voor de Decentralized Autonomous Organizations (DAO’s).

Wat zijn Decentralized Autonomous Organizations (DAO’s)?

DAO staat voor Decentralized Autonomous Organization. Dit is een collectieve, blockchain-gestuurde organisatie, waarvan de leden een gezamenlijk doel nastreven. DAO’s zijn virtuele organisaties waarbij op basis van collectieve besluitvorming hetzij middelen gezamelijk worden beheerd, hetzij gemeenschappelijke doelen worden nagestreefd door de leden van de DAO. Een DAO is een organisatie die functioneert op basis van slimme contracten op een gedecentraliseerd blockchain-platform, zoals Ethereum.

In een DAO worden de besluitvorming en de operationele processen geautomatiseerd via codes, waardoor er geen centrale autoriteit of tussenpersoon nodig is om de organisatie te beheren. Beslissingen worden genomen op basis van consensus waarbij de leden van de DAO stemrecht hebben, die ze via tokens kunnen uitoefenen. Dit betekent dat elk lid een stem heeft in het besluitvormingsproces van de organisatie. De regels en governance-structuur van een DAO worden volledig bepaald door codes en overeenkomsten die zijn vastgelegd in het blockchain-protocol.

Een belangrijk kenmerk van DAO’s is dat ze open en transparant zijn. De gegevens en transacties binnen een DAO worden opgeslagen op de blockchain, wat betekent dat ze publiekelijk beschikbaar zijn voor verificatie en controle. Dit bevordert het vertrouwen en vermindert de afhankelijkheid van tussenpersonen.

DAO’s kunnen voor verschillende doeleinden worden gebruikt, zoals gedecentraliseerde financiën (DeFi), waarbij de organisatie wordt gebruikt voor het beheer van gedecentraliseerde leningen of kredieten. Ze stellen gebruikers in staat om financiële activiteiten uit te voeren zonder tussenpersonen zoals banken. DAO’s kunnen ook worden opgezet als gedecentraliseerde investeringsfondsen, waarbij de leden door middel van slimme contracten kunnen bijdragen aan het fonds en gezamenlijk kunnen beslissen over welke projecten moeten worden gefinancierd. Een andere toepassing van DAO’s is gemeenschapsgovernance, waarbij de leden van de DAO gezamenlijk beslissen over de ontwikkeling van bepaalde projecten, zoals open-source softwareprojecten.

 

Economisch belang van DAO’s

In een rapport van januari 2023 stelde het World Economic Forum dat de totale waarde van activa die in DAO’s zijn versleuteld op blockchain in 2021 met factor 40 is toegenomen, van 380 miljoen dollar tot 16 miljard dollar. Het economisch belang van DAO’s mag dan ook niet worden onderschat. DAO’s zijn dan ook een belangrijk nieuw mechanisme voor het beheren en toewijzen van kapitaal of andere waardevolle digitale activa geworden.

Dit is niet zo verwonderlijk. DAO’s hebben verschillende economische voordelen en kunnen een significante impact hebben op verschillende aspecten van de economie. Belangrijk economische voordelen van DAO’s zijn oa decentralisatie van macht, onafhankelijkheid van tussenpersonen, transparantie en grenzeloze participatie:

• DAO’s bieden de mogelijkheid om de macht te decentraliseren en besluitvorming te verspreiden over een bredere groep deelnemers. Dit kan leiden tot meer inclusieve en democratische besluitvormingsprocessen, waarbij individuen rechtstreeks kunnen deelnemen aan de governance van een project of organisatie. Hierdoor kunnen deelnemers meer betrokkenheid voelen en een grotere invloed hebben op de economische activiteiten van de DAO.
• DAO’s maken gebruik van slimme contracten en blockchain-technologie, waardoor directe peer-to-peer interacties mogelijk zijn zonder tussenkomst van traditionele tussenpersonen. Dit kan de noodzaak voor bemiddelaars, zoals financiële instellingen of platforms, verminderen of zelfs elimineren. Het resultaat is lagere transactiekosten en een efficiënter economisch systeem.
• DAO’s maken gebruik van transparante en onveranderlijke blockchain-technologie, waardoor een hoger niveau van vertrouwen en transparantie mogelijk is. Gebruikers kunnen de activiteiten en beslissingen binnen een DAO volgen en verifiëren. Dit kan bijdragen aan het opbouwen van vertrouwen tussen de deelnemers, wat gunstig is voor economische interacties en samenwerking.
• DAO’s hebben het potentieel om wereldwijd participatie mogelijk te maken zonder geografische beperkingen. Mensen van over de hele wereld kunnen deelnemen aan een DAO en bijdragen aan zijn activiteiten. Dit opent nieuwe kansen voor samenwerking, innovatie en economische groei.

 

En wat met het juridisch statuut van DAO’s?

Net zoals met alle andere nieuwe technologische evoluties doen ook DAO’s belangrijke juridische vraagstukken rijzen. Aangezien DAO’s gedecentraliseerd en op blockchain gebaseerd zijn, vormen ze een nieuwe uitdaging voor traditionele juridische regelgeving. Het ontbreken van een centrale autoriteit of verantwoordelijke entiteit maakt het moeilijk om DAO’s te categoriseren binnen bestaande juridische structuren. De regelgeving die van toepassing is op traditionele bedrijven en organisaties zijn vaak niet geschikt voor DAO’s.

Het gebrek aan een juridisch statuut van DAO’s doet tal van vragen rijzen, zoals de vraag of DAO’s contracten kunnen afsluiten en winstgevende activiteiten kunnen ontwikkelen. Ook de vraag of het gebrek aan rechtspersoonlijkheid van DAO’s aanleiding geeft tot een persoonlijke aansprakelijkheid van de leden is een belangrijke vraag. Hetzelfde geldt voor het fiscaal statuut van DAO’s.

Maar ook hier lijkt de juridische wereld zich langzaam maar zeker aan het nieuwe concept van de DAO’s aan te passen. De “Coalition of Automated Legal Applications”, een wereldwijde blockchain denktank, heeft reeds regelgevend kader ontwikkeld voor het wettelijk erkennen van DAO’s. En ondertussen hebben ook verschillende overheden de stap richting de wettelijke erkenning van DAO’s gezet. Zo heeft Malta reeds in 2018 rechtspersoonlijkheid toegekend aan DAO’s. En de Amerikaanse staten Wyoming, Tennessee en Vermont hebben beslist om DAO’s op te nemen in de bestaande vennootschapsstructuren. Ook heeft de Amerikaanse Securities and Exchange Commission, de Amerikaanse overheidsinstantie die toezicht houdt op de effectenmarkten in de Verenigde Staten, beslist dat tokens die zijn uitgegeven voor beleggingsdoeleinden geclassificeerd moeten worden als effecten.

Work in progress dus.

 

Meer informatie hierover?

Contacteer ons via infotax@bloom-law.be

@MichelMaus

#metaverse #DAOs #blockchain