Wat is een Digitale Nomade?

Een digitale nomade is iemand die gebruikmaakt van technologie om op afstand te werken, zonder gebonden te zijn aan een vaste locatie. Dit biedt de mogelijkheid om te reizen en te wonen waar men maar wil, van een café in Amsterdam tot een coworking space in Bali.

Hierbij moet uiteraard rekening met de fiscaliteit van deze inkomsten.

 

Rijksinwoner of niet?

Vooreerst moet de vraag gesteld worden digitale nomade (nog) in België belast kan worden.

In België wordt een persoon als rijksinwoner beschouwd als hij zijn woonplaats of zetel van fortuin in België heeft.

De woonplaats is waar iemand duurzaam verblijft, leeft en werkt, en sociale contacten onderhoudt. Het klassieke beeld hierbij is ‘l’endroit où une personne a sa femme, son chien, sa pipe et ses pantoufles’.

De zetel van fortuin verwijst naar de plaats van waaruit het vermogen wordt beheerd. Wettelijk vermoeden in België is dat inschrijving in het rijksregister een weerlegbaar vermoeden is, terwijl de plaats waar het gezin gevestigd is als een onweerlegbaar vermoeden geldt.

Niet-rijksinwoners zijn diegenen zonder woonplaats of zetel van fortuin in België.

 

Welke inkomsten worden belast in België?

In België worden verschillende soorten inkomsten belast, afhankelijk van je status als rijksinwoner of niet-rijksinwoner.

Rijksinwoners zijn verplicht belasting te betalen op hun wereldwijde inkomen, en dit in het kader van de personenbelasting. Dit omvat onroerende inkomsten zoals huur, roerende inkomsten zoals dividenden, beroepsinkomsten uit arbeid of zelfstandige activiteiten, en diverse inkomsten. In het kader van deze bijdrage zijn de beroepsinkomsten van belang.

Niet-rijksinwoners worden daarentegen alleen belast op inkomsten die hun oorsprong vinden in België, en dit in het kader van belasting niet-inwoners (BNI).

Het onderscheid tussen rijksinwoners en niet-rijksinwoners is dan ook cruciaal voor het bepalen van de fiscale verplichtingen in België.

 

Internationaal: verdeling bevoegdheid

In de internationale fiscale context is de verdeling van belastingbevoegdheid essentieel om dubbele belasting te vermijden.

Dit wordt vaak geregeld via OESO-dubbelbelastingverdragen, die bilaterale overeenkomsten vormen tussen landen. Deze verdragen zorgen ervoor dat inkomen niet dubbel belast wordt door middel van vrijstelling of belastingverrekening. Bij de vrijstelling van een inkomen wordt de heffingsbevoegdheid toegekend aan ofwel de woonstaat, ofwel de bronstaat. Daarnaast kan de belasting betaald in het buitenland in bepaalde gevallen verrekend worden met de verschuldigde belasting in België.

Ook in België is het in bepaalde gevallen toegestaan om de in het buitenland betaald belastingen te verrekenen met de personenbelasting.

Daarnaast bestaan er visaprogramma’s waarbij het recht op verblijf wordt gekoppeld aan een fiscaal gunstregime, de zogenaamde digitale nomade visas. Een digitale nomade visa is speciaal ontworpen voor mensen die locatie-onafhankelijk werken. Het biedt hen de mogelijkheid om legaal in een ander land te verblijven terwijl ze werken voor een werkgever of als zelfstandige. Deze visa komen vaak met fiscale voordelen zoals vrijstellingen op inkomsten die in het buitenland zijn verdiend, en maken het eenvoudiger om langdurig in een land te verblijven zonder traditionele werkvergunningen.

 

Zelfstandige

Voor zelfstandigen zijn de belastingregels gebaseerd op artikel 7 (winst) en artikel 14 (inkomsten uit zelfstandige activiteit) van het modelverdrag.

De basisregel is dat de inkomsten van een zelfstandige belastbaar zijn in het fiscaal woonland. Er is echter een belangrijke uitzondering: als een zelfstandige voor zijn werkzaamheden een vaste basis of een vaste inrichting heeft in een ander land, en de inkomsten kunnen worden toegerekend aan die vaste basis, dan worden de inkomsten belast in dat land. De term “vaste basis” betekent dat de zelfstandige regelmatig toegang moet hebben tot die faciliteit of locatie om zijn werkzaamheden uit te voeren. Dit principe helpt duidelijk te bepalen welk land belasting mag heffen op de inkomsten van zelfstandigen, afhankelijk van waar de werkzaamheden fysiek en duurzaam worden verricht.

 

Werknemer

Voor werknemers bepaalt artikel 15 van het modelverdrag dat hun loon belastbaar is in het land waar de werkzaamheden worden uitgeoefend, wat fysieke aanwezigheid vereist.

Er is echter een belangrijke uitzondering: de 183 dagen-regel. Deze regel stelt dat het loon belastbaar blijft in het fiscaal woonland als aan drie cumulatieve voorwaarden is voldaan: ten eerste, het verblijf in het werkland bedraagt niet meer dan 183 dagen per tijdvak; ten tweede, het loon wordt betaald door een werkgever die geen inwoner is van het werkland; en ten derde, de loonkost wordt niet gedragen door een vaste inrichting van de werkgever in het werkland. Deze bepalingen zijn cruciaal voor grensarbeiders en werknemers die tijdelijk in het buitenland werken.

 

Oplossing internationale dubbele belasting

Het oplossen van internationale dubbele belasting is een cruciaal aspect voor belastingbetalers die te maken hebben met inkomsten uit meerdere landen.

In België zijn er twee hoofdbenaderingen om dit probleem aan te pakken.

Op nationaal niveau kan men binnen één jaar bezwaar indienen tegen de belastingaanslag.

Daarnaast is er de mogelijkheid van ambtshalve ontheffing, die binnen vijf jaar kan worden aangevraagd.

Internationaal gezien biedt de procedure van onderling overleg een uitweg. Deze procedure stelt betrokken landen in staat om bilateraal te bespreken en overeenstemming te bereiken over de toewijzing van belastingrechten, om dubbele belasting te voorkomen. Het is essentieel om op de hoogte te zijn van deze oplossingen om fiscale lasten te optimaliseren en dubbele belasting te vermijden.

 

Conclusie

Het is van cruciaal belang dat digitale nomaden een solide feitelijk kader opbouwen voor hun fiscale situatie. Dit omvat een gedetailleerde en nauwkeurige dossieropbouw die alle relevante inkomsten en activiteiten documenteert. Daarnaast is het essentieel om de toepasselijke verdragen en lokale fiscale regimes zorgvuldig na te gaan. Dit zorgt ervoor dat je altijd aan de juiste belastingverplichtingen voldoet en dat je optimaal profiteert van de beschikbare fiscale voordelen. Door grondige voorbereiding en onderzoek kun je onnodige belastingproblemen voorkomen en genieten van een zorgeloze nomadische levensstijl.

 

Alexander Delafonteyne  advocaat-vennoot Bloom-law

#digitale nomaden

Meer informatie over dit topic?

Contacteer ons via infotax@bloom-law.be